Kaptan Cook’un Kayıp Gemisi Endeavour Sonunda Bulundu

1768–1771 yılları arasında efsanevi kaşif Kaptan James Cook tarafından yönetilen Endeavour, Yeni Zelanda’nın ana adalarını gezerek Avustralya’nın doğu kıyılarına ulaşan ilk Avrupa gemisi olarak tarihe geçti. Ancak bu önemli seferin ardından Endeavour’un izi uzun bir süre kayıptı.

1775 yılında satıldıktan sonra ismi Lord Sandwich olarak değiştirilen gemi, Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında 1778’de kasıtlı olarak batırıldı. Artık RI 2394 olarak anılan batığın, aslında HMS Endeavour olduğu Avustralya Ulusal Denizcilik Müzesi (ANMM) tarafından resmen doğrulandı.

Arkeologlar, batıktaki kereste yapısının, Endeavour’un orijinal tasarımlarıyla neredeyse mükemmel uyum gösterdiğini belirtti. Ana ve ön direklerin yerleşimi, geminin 1768 tarihli ölçümleriyle tamamen örtüşüyor. Ayrıca kullanılan ahşabın Avrupa kökenli olduğu ve 1776’daki tamir kayıtlarıyla da uyumlu olduğu tespit edildi.

ANMM arkeologu Kieran Hosty, “Bu keresteler İngilizlere ait. Şu ana kadar gördüğümüz tüm yapılar Endeavour’a işaret ediyor. Ve hiçbir delil bu batığın başka bir gemi olabileceğini göstermiyor” dedi.

Diğer yandan, projenin ABD merkezli ortağı Rhode Island Deniz Arkeoloji Projesi (RIMAP) daha önce bu bulgulara karşı çıkmış, 2022’de yapılan ön raporu ‘erken ve anlaşma ihlali’ olarak nitelendirmişti. Ancak ANMM şimdi artık herhangi bir şüphenin olmadığını belirtiyor.

Arkeolog James Hunter, batığın kasıtlı olarak batırıldığını ve bu nedenle tanımlayıcı objelerin (örneğin çan) bulunmasının zor olduğunu ifade etti. “Ancak şimdiye kadar keşfedilen her detayın 18. yüzyıla ait olduğunu gözlemliyoruz” dedi.

Endeavour’un sadece yüzde 15’lik kısmının günümüze ulaştığı belirtiliyor. Araştırmacılar, bu tarihi kalıntının nasıl korunabileceği üzerine çalışmalarını sürdürüyor.